W dzisiejszych czasach postępowania sądowe staję się powszechną metodą na rozwiązywanie sporów pomiędzy stronami, które nie mogą dojść do wspólnego porozumienia. Skorzystanie z usług sądu wiąże się jednak z różnymi opłatami sądowymi, które trzeba będzie uiścić. Jakie są rodzaje kosztów i kiedy trzeba je zapłacić?
Czym są opłaty sądowe?
Każde postępowanie sądowe, np. w sprawach cywilnych, jest związane z koniecznością poniesienia pewnych opłat. Pierwszym krokiem do rozpoczęcia postępowania jest złożenie pozwu, który jest obarczony obowiązkową opłatą. Jest to tylko jeden z przykładów. W istocie, typów możliwych opłat jest dużo więcej.
Warto jednak zacząć od tego czym są opłaty sądowe. To koszty procesowe, które są określone ustawą o kosztach sądowych w sprawach cywilnych z dnia 28.07.2005 roku. Jest to dokument ustanawiający zgodnie z jakimi zasadami i w jakim trybie należy dokonać opłat podczas postępowania w sprawie cywilnej. Ważną informacją jest to, że strona wygrana może wnieść o ich zwrot, a całe postępowanie również zostało opisane w ustawie. Co ciekawe, płatności mogą zostać oddalone w czasie czy rozbite na raty. Wszystko zależy od postanowienia sądu.
Jakie są rodzaje kosztów sądowych?
Ogólnie rzecz biorąc wszelkie opłaty sądowe można skategoryzować na trzy rodzaje. Są to koszty stałe, stosunkowe oraz podstawowe. Opłata stała jest pobierana podczas sprawa o prawa niemajątkowe oraz wszelkie przypadki, które zostały wskazane w ustawie. Jeżeli chodzi o zakres kosztów stałych to jest on bardzo szeroki i waha się od 30 do 5.000 złotych.
Opłata stosunkowa jest z kolei pobierana w sprawach majątkowych i jest ona zmienna. Wynosi bowiem 5% od wartości przedmiotu podlegającemu sporowi bądź wysokości kwoty zaskarżenia. Z tego powodu, opłata stosunkowa może wynosić od 30 do 100.000 złotych.
Opłatę podstawową pobiera się w sprawach, w których nie obowiązuje kwota stała lub stosunkowa. Z tego powodu, sąd posiada pewną dowolność co do jej wysokości jednak nie może być ona niższa niż 30 złotych.
Warto wiedzieć, że każda z tych opłat może być inaczej interpretowana przez poszczególną jednostkę organu sprawiedliwości. To znaczy, że istnieje możliwość innej opłaty w różnych sądach. Dodatkową zmienną jest sprawa. W zależności od jej przebiegu i stopnia komplikacji może zostać naliczona wyższa opłata sądowa.
Kto wnosi opłaty sądowe?
W przypadku postępowania cywilnego, koszty musi uiścić strona przegrana. Nie jest to jednak jednoznaczne z tym, że wszystkie opłaty wniesione przez stronę wygraną zostaną jej zwrócone. Wszelkie obowiązku strony przegranej zostały zapisane w artykule 98 kodeksu postępowania cywilnego. Są to między innymi koszty prowadzonego procesu czy reprezentację adwokata. Część z nich jest z góry ustalona poprzez odpowiednie przepisy. Dodatkowo, może pojawić się konieczność uiszczenia opłaty za mediację na wniosek sądu. Jak wspomniano powyżej, opłaty sądowe mogą znacznie się różnić w zależności od rodzaju sprawy.
Podsumowując, rozpoczynając sprawę w sądzie należy wiedzieć, iż istnieje pakiet opłat, które należy uiścić. Są one początkowo wnoszone przez stronę, która rozpoczyna sprawa jednak po pozytywnym wydaniu wyroku przez sąd, istnieje możliwość zwrotu części z nich. Warto wiedzieć na jakie koszty należy być przygotowanym, gdyż widełki opłat sądowych są dość duże. Z tego powodu, warto zapoznać się z obowiązującymi tabelami, które można znaleźć na stronach rządowych. Kwoty tam zawarte należą do najbardziej aktualnych.
